Czym są rośliny strączkowe?
Rośliny strączkowe, nazywane też motylkowymi lub bobowatymi, to rośliny, których charakterystyczną właściwością są grube nasiona. Do najpopularniejszych należą: soja, bób, soczewica, fasola, groch, ciecierzyca.
Soja – plusy i minusy
Słyszeliście zapewne o tym, że rośliny strączkowe poleca się przede wszystkim wegetarianom. Dlaczego? Powód jest prosty – strączki spośród wszystkich roślin uprawnych zawierają najwięcej białka. Pod względem zawartości procentowej niekwestionowaną królową jest soja. Jej zaletą jest także duża ilość tłuszczów roślinnych o wyjątkowo korzystnym składzie kwasów tłuszczowych. Osobiście jednak mam awersję do tej rośliny, ponieważ niemal nie da się już kupić soi niemodyfikowanej genetycznie. Oczywiście GMO to temat rzeka, z pewnością na inny wpis, ale nie na tym kończą się minusy soi. Jest ona bowiem jednym z najczęstszych alergenów, w dodatku zawiera fitoestrogeny – związki roślinne, które budową przypominają estrogeny, żeńskie hormony. Z tego powodu szczególnie nie jest polecana mężczyznom, gdyż może powodować spadek libido i nieznaczny przerost gruczołów piersiowych (ginekomastia).
Skąd rośliny strączkowe mają tyle białka?
Rośliny strączkowe na swoich korzonkach mają specjalne brodawki, w których żyją bakterie azotowe. Dzięki tej symbiozie, potrafią wiązać azot z powietrza, by następnie budować z niego białka. Białka składają się bowiem z aminokwasów, a te – jak sama nazwa wskazuje – są w uproszczeniu połączeniem kwasów organicznych i amin (czyli właśnie związków azotu).
Strączki – walory żywieniowe
Rośliny strączkowe to nie tylko białko. Zawierają bardzo dużo węglowodanów złożonych, które poprzez wieloetapowy rozkład w wolnym tempie uwalniają cukier do krwi. W dodatku posiłek z roślin strączkowych dostarczy nam sporej dawki energii. Duża ilość jednego z węglowodanów – skrobi, pozwala nasycić się posiłkiem na wiele godzin, co istotne jest zwłaszcza dla osób odchudzających się. Kolejnym walorem jest zawartość błonnika pokarmowego, który korzystnie wpłynie na pracę jelit. Rośliny strączkowe to także duża zawartość witamin z grupy B oraz składników mineralnych takich jak wapń, potas, magnez, fosfor i żelazo. Spożywanie roślin strączkowych sprzyja utrzymaniu równowagi kwasowo-zasadowej, dzięki przewadze minerałów zasadotwórczych. Tyle plusów – nic, tylko jeść… jest niestety jedno „ale”. Strączki zawierają niestety również substancje antyodżywcze.
Substancje antyodżywcze
Substancje antyodżywcze albo ograniczają wchłanianie składników odżywczych, albo same wywierają szkodliwy wpływ na ludzki organizm. Warzywa strączkowe zawierają niestety takie i takie substancje. Na szczęście możemy łatwo sobie z nimi poradzić, wykorzystując dwie metody obróbki żywnościowej – moczenie przed spożyciem i gotowanie, ale o tym więcej dowiecie się w kolejnym wpisie.